Czym jest alergia i jak ją leczyć?

Alergia jest ściśle związana z działaniem układu immunologicznego człowieka. Znana pod postacią wysypek skórnych, kłopotów z oddychaniem, świądu, opuchlizny czy kataru i łzawienia oczu potrafi znacząco dokuczyć i ograniczyć możliwości wykonywania codziennych obowiązków, jak też korzystania z przyjemności i rozrywek. Niezwykle ważnym aspektem w jej eliminowaniu jest nie tylko wdrożenie odpowiedniego leczenia, ale też unikanie negatywnych bodźców powodujących problemy.

Czym jest alergia i jakie są jej najczęstsze objawy?

Alergia nazywana też popularnie uczuleniem i chorobą autoimmunologiczną, wywołuje nietypowe reakcje układu immunologicznego wobec różnych czynników zewnętrznych. Organizm człowieka uczulonego w odpowiedzi na kontakt z alergenem, produkuje specjalne substancje białkowe i identyfikuje go jako antygen, a wytworzone przeciwciała manifestują reakcje w rozmaity sposób. Mogą to być między innymi:

• wysypki skórne, pokrzywki
• kontaktowe zapalenie skóry
• świąd skóry
• opuchlizna
• kaszel
• duszności
• katar sienny, kichanie, zatkany nos
• łzawienie oczu
• drapanie w gardle
• ból głowy
• zapalenie zatok
• ból brzucha
• problemy z jelitami
• biegunka

Istnieje też bardzo niebezpieczna i zagrażająca życiu, ciężka reakcja alergiczna, nazywana anafilaksją lub wstrząsem anafilaktycznym. Wymaga natychmiastowego podania leków, a przyczyną tak ostrego uczulenia mogą być zarówno niektóre pokarmy czy substancje chemiczne, jak też użądlenia owadów.

Dlaczego mamy alergie?

Wśród różnych rodzajów uczulenia są te, dotyczące skóry, układu oddechowego, nerwowego, pokarmowego, a także układu krążenia. A skąd biorą się alergie? Liczne badania naukowe wskazują, że wiele przypadków tej choroby dotyczy osób predysponowanych genetycznie. Zatem, jeśli rodzice czy dziadkowie uskarżali się na przykre objawy alergii, istnieje duże – nawet 70% - prawdopodobieństwo przekazanie obciążenia alergicznego na kolejne pokolenia. Ponadto alergia może być nabyta, a gwałtowne reakcje uczuleniowe pojawiają się już w wieku dziecięcym. Nie oznacza to jednak, że zdrowi dotychczas dorośli nie chorują. Bywają przypadki, gdy po wielokrotnym i systematycznym kontakcie z alergenem, układ odpornościowy zostaje osłabiony i następuje reakcja w postaci nadmiernego uwalniania histaminy.

Narażenie na niebezpieczne czynniki wzrosło w czasach, gdy oprócz naturalnych alergenów, w naszym otoczeniu pojawiają się syntetyczne, silnie uczulające substancje. Dostają się do organizmu drogą pokarmową, wziewną czy poprzez kontakt ze skórą, powodując nadwrażliwość. Od wielu lat, obserwuje się znaczący wzrost chorób alergicznych w krajach wysoko rozwiniętych, gdzie wykorzystuje się rozmaite sztuczne dodatki do żywności, tkanin czy materiałów budowlanych. 

Nie wyklucza to jednak uczuleń na produkty naturalne, stosowane od wielu lat takie, jak niektóre owoce, warzywa, nabiał albo orzechy, a także użądlenia owadów. Pochodzące z natury, również mogą wywoływać reakcje alergiczne i powodować przykre dolegliwości ze strony układu pokarmowego, oddechowego czy skóry. Zatem odpowiedzi na pytanie skąd bierze się alergia i co nas uczula, musimy poszukać przede wszystkim w swoim środowisku.

Jak leczyć alergię?

Oprócz przyczyn genetycznych, warto zwrócić uwagę na to, w jaki sposób żyjemy na co dzień. Naukowcy zauważyli bowiem, że zbyt sterylne warunki życia nie wpływają pozytywnie na działanie układu immunologicznego. Brak kontaktu z małymi dawkami alergenów (np. kurz, pyłki roślin, roztocza, sierść zwierząt) obniża skuteczność działania systemu obronnego organizmu człowieka. Zaobserwowano bowiem, iż dzieci wychowywane w wyjątkowo czystym i higienicznym otoczeniu, mają częściej skłonności do zapadania na choroby alergiczne.

Do rozpoznania czynników alergizujących stosuje się badania krwi oraz testy skórne. Z ich wyników, można rozpoznać skalę uczulenia na poszczególne produkty i czynniki zewnętrzne.

Oczywiście jest to tylko część problemu, bo do samego leczenia, łagodzenia objawów i zapobiegania uczuleniom, stosowane są zarówno metody unikania kontaktu z alergenami jak też odpowiednie leki przeciwalergiczne oraz cykle odczulające Podczas tych ostatnich, podaje się alergikom preparaty ze stopniowo zwiększonymi dawkami substancji uczulających, w celu przyzwyczajenia organizmu do ich tolerowania.

Jaki lek na alergie?

To, ile trwa alergia zależy zarówno od natężenia i długości wpływu czynników uczulających, jak też od sposobu leczenia objawów. Jeśli jest to alergia wziewna, a przyczyną są grzyby czy unoszące się w powietrzu pyłki kwitnących roślin, to zaleca się przyjmowanie preparatów przeciwalergicznych podczas całego sezonu pylenia. Z kolei alergie na kurz i roztocza są zaliczane do najtrudniejszych do leczenia i wymagających stałego podawania leków, dlatego w takich przypadkach warto zdecydować się na odczulanie, które pomoże pozbyć się problemów.

Leki alergiczne, znane też pod nazwą przeciwhistaminowych są proponowane na zmniejszenie przykrych objawów i dostępne w różnej postaci, jak:

• tabletki
• krople do nosa
• krople do oczu
• zastrzyki domięśniowe i dożylne
• maści i żele
• roztwory do inhalacji
• aerozole do nosa i gardła
• syropy

Czym leczyć alergię wziewną?

Alergiczne zapalenia błony śluzowej objawiają się zarówno katarem siennym z wodnistą wydzieliną, świądem oczu, jak i uczuciem zatkanego nosa czy zablokowaniem zatok przynosowych. W takich przypadkach pomocne są aerozole i krople do nosa. Dla dorosłych może to być maleinian dimetyndenu stosowany w okresie ekspozycji na alergen wraz z doustnie podawaną loratadyną . Zaletą tej przeciwalergicznej substancji jest to, że nie powoduje senności, spadku koncentracji i uczucia zmęczenia. 

Do leczenia objawów alergii wziewnej stosuje się także desloratadynę, która dla dzieci od 2 roku życia jest dostępna w postaci roztworu doustnego.

Z kolei bilastyna łagodzi nie tylko objawy kataru siennego i łzawienia oczu, ale też pomoże w przypadku swędzących wysypek skórnych. Pokrzywkę i alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa leczy również lewocetyryzyna. 

W postaci syropu można natomiast kupić lek przeciwkaszlowy zawierający lewodropropizynę, który jest stosowany przy objawach alergii, jako środek łagodzący suchy i męczący kaszel oraz zmniejszający skurcz oskrzeli. Pomocne w niedrożności i zapaleniu zatok, są inhalacje z roztworów zawierających komponenty ziołowe i dodatki skutecznie działających związków chemicznych (np.Zatoxin), a także aerozole do nosa jak Sinumedin.

Reakcją na alergeny wziewne, bywają też zapalenia spojówek, świąd i łzawienie oczu. Na tego typu dolegliwości pomogą specjalistyczne krople do oczu zawierające ketotifen lub olopatadynę lub działające przeciwzapalnie i nawilżająco krople Ektin na bazie kwasu hialuronowego i ektoiny.

Jak leczyć alergię pokarmową i skórną?

Alergia pokarmowa o ostrzejszym przebiegu ma podłoże immunologiczne .Najważniejsze aby organizm przestał mieć kontakt z czynnikiem wywołującym reakcję alergiczną . Należy odpowiednio zadbać o nawodnienie organizmu, najlepiej specjalnymi płynami nawadniającymi z apteki, które zawierają glukozę i elektrolity oraz stosować lekkostrawną dietę . Warto również włączyć do jadłospisu czarne jagody/. Owoce wykazują naturalne działanie zapierające/. Jeśli chodzi o świąd skóry i pokrzywkę ,można złagodzić je zażywając preparaty z desloratadyną. Jej działanie utrzymuje się cały dzień i umożliwia też spokojny sen, bez przebudzeń związanych z dyskomfortem uczulenia. Objawy ze strony skóry redukuje również syrop zawierający cetyryzynę i calcium. Blokuje receptory histaminy i przeciwdziała świądowi, a dodatek wapnia wspomaga walkę z alergenami. Ten lek mogą już zażywać dzieci od 2 roku życia.

Na reakcje skórne wywołane różnymi czynnikami zewnętrznymi, w tym również użądlenia owadów, polecane są leki przeciwhistaminowe zawierajace maleinian dimetyndenu W razie potrzeby, krople można podawać już niemowlętom od 1 miesiąca życia (pod nadzorem lekarza). Z kolei żel to produkt do miejscowego stosowania na skórę o działaniu chłodzącym i kojącym świąd, który przynosi ulgę w przypadku ukąszeń owadów, pokrzywki i wysypki, a także oparzeń słonecznych.